Bilimsel Makalelere Nereden Ulaşabilirim?
İzmir’de yaşayan, 25 yaşında, arkadaş ortamında espri yaparken bir yandan “Ama şimdi buna nasıl derinlemesine bakarız?” diye düşünmekten geri kalmayan biriyim. Evet, kendimi tanıdım, sana da tanıtayım. Bazen gündelik sohbetlerde benden “Hadi, hadi! Yine nereye kaçacağız?” diye espriler gelir, ama bir yandan da kafamda bin tane soru işareti var. Mesela, “Bilimsel makalelere nereden ulaşabilirim?” sorusu… Hani o soru var ya, herkesin “Bu kadar da fazla düşünme, bir yere bakıp bulursun işte!” dediği, ama ben 10 saat harcadığım bir sorudur bu.
Ama merak etme, sana da komik bir şekilde anlatacağım bu yolculuğu. Hazır mısın?
Makale Peşinde: Google’a Yönelmek
İlk adımda her şey gibi Google’a yöneliyorum tabii. “Bilimsel makalelere nereden ulaşabilirim?” diye yazıyorum. Başka bir şey yok. Yani, hani arama motorları… Ama bazen bu kadar basit de olmuyor, öyle değil mi? Çoğu zaman internette kayboluyorum.
Kendi kendime düşünüyorum: “Ya bu kadar araştırma, bu kadar bilgi, koca Google beni anlamaz mı? Hadi ya!” Ama hepsi birbirinin benzeri… Evet, bilimsel makalelere ulaşmanın ilk ve basit yolu burası. Ama bu da yetmez! Hadi, biraz daha derine inelim.
PubMed: Burada Gerçek Bilimsel Makaleler Var!
Bir gün, bir arkadaşım bana PubMed’i önerdi. Şaşkınım. “Ya gerçekten var mı böyle bir yer?” diye sordum, çünkü biz bilimin tam olarak ne olduğunu ne zaman öğrendik ki? Neyse, PubMed, biyomedikal alanda sayısız makaleye ulaşabileceğiniz bir platform. Buraya gidip “Bilimsel makalelere nereden ulaşabilirim?” diye yazmazsan, kaybedersin. O kadar çok seçenek var ki, içerikler adeta bir okyanus gibi. Ama gerçekten de güvenebileceğiniz kaynaklar var, diyeceğim ama… Yine de dikkatli olmakta fayda var!
Tabii PubMed’i kullanırken arkadaşım “Burası çok güvenli, hiç kaybolmazsın” dedi ama kaybolmamak mümkün mü? Her sayfada yeni bir şey çıkıyor, insanın aklı karışıyor. “Bunu nasıl anlayacağım?” diye kendime soruyorum.
Neyse ki orada, bilim insanları için her şeyin temelini atan makalelere ulaşabilirsiniz. Evet, bir adım daha ileriye gittik. Artık kaybolmadık, bir yoldayız!
Google Scholar: Herkes İçin Bilim
Google Scholar, tam da benim gibi “Çok şey öğrenmeye çalışıyorum ama biraz da kısa yollar arıyorum” diyenlerin kurtarıcısı. Hem profesyonellerin hem de yeni başlayanların en sık kullandığı araçlardan biri. Hadi gel, bir bakalım. Burada, bilimsel makalelere ulaşmak çok kolay. Ama tabii bazı makaleler ücretli olabiliyor.
İçimden bir ses: “E hadi, hadi! Öğren, araştır, ama cebini boşaltma.”
Burası, normal Google’dan farklı. Mesela, bana sadece akademik ve bilimsel yayınlar çıkar, yani memleketteki “Acilen çözülmesi gereken en yeni problem: Kediler neden yere düşüp kalkmazken en hızlı şekilde koşabiliyor?” türü başlıklarla karşılaşmazsınız. (Ama bence bu da mükemmel bir konu olabilir.)
ResearchGate: Sosyal Bilimci Olma Yolu
Şimdi biraz da sosyal bilimcilere hitap edelim. Yani, matematiksel formüllerle kafa karıştırmayı pek seven biri değilsen, ama yine de bilimsel makalelere ulaşmak istiyorsan, ResearchGate tam sana göre. Burada, dünya çapında bilim insanlarının çalışmalarına ulaşabilir, onlarla etkileşime geçebilirsin. Bunu yaparken de “Hadi ya, bu kadar basit miydi?” diyebilirsin. Ama evet, bu kadar basit.
Bir yandan aklımda bu sorular dönerken bir yandan da kendime düşündüm: “Eğer bir sosyal medya platformu olsaydı, bu türde bir bilimsel makale paylaşan biri olarak ne paylaşırsın?”
Açıkçası, ben de bazen bu platformda gezinti yaparken, bir yandan sosyal medyadaki komik anketleri takarken bir yandan da ilginç bilimsel makaleleri keşfetmeye çalışıyorum. Kim demiş bilimsel makalelere ulaşmak zor diye?
Akademik Kütüphaneler: Adeta Bir Bilimsel Hazine
Bunu anlatmadan geçemem, ama akademik kütüphaneler de adeta birer hazine. Çünkü orada fiziksel ve dijital olarak binlerce makale var. Hele ki üniversiteye öğrenci olarak ya da profesyonel bir araştırmacı olarak gittiyseniz, zaten bu kaynaklardan faydalanmanız çok daha kolay. Hani, birinin size “Bilimsel makalelere nereden ulaşabilirim?” diye sorduğunda aklınıza ilk gelen şeylerden biri bu olacak.
Ama tabii her şey “Oraya git, orada bulursun”la bitmiyor, bazı kütüphanelere online erişim için üyelik gereksinimi var. Hadi bunu da hallettik, bilimsel dünyada yolculuğumuz devam ediyor.
Sonuç: Bilimsel Makalelere Erişmek İçin Kolay Yollar Var
Evet, artık bilimsel makalelere nereden ulaşabileceğini az çok öğrendik. Google’dan PubMed’e, ResearchGate’ten akademik kütüphanelere kadar… Her yolda biraz kafa karıştırıcı olsa da, sonunda doğru yoldan gitmeyi başardık.
Buna dair bir şey söyleyeyim mi? Bilimsel makalelere ulaşabilmek, aslında çok daha kolay bir şey. Sadece bazen kendimi fazla “düşünürken kaybolmuş bir insan” gibi hissediyorum. Ama neyse ki, bilimsel kaynaklara ulaşmanın yolları her zaman var! Unutma, bilgi birikiminden korkma, merak et!